Testy DNA osób skazanych

Testy DNA osób skazanych

Zgodnie z przepisami ustawy o przeprowadzaniu testów DNA osoby, które zostały w Holandii tymczasowo aresztowane i skazane za popełnienie przestępstwa, muszą poddać się badaniom materiału DNA. W artykule wyjaśnimy, na czym polegają testy genetyczne, czy musisz je wykonać oraz w jaki sposób powinieneś współpracować z organami wymiaru sprawiedliwości.

Ustawa o przeprowadzaniu testów DNA osób skazanych

Ustawa o przeprowadzaniu testów DNA osób skazanych ma na celu zebranie materiału genetycznego od niektórych grup skazanych. Jest ważna dla zapobiegania, wykrywania i ścigania przestępstw, na podstawie DNA sprawcy. Polecenie pobrania materiału DNA wydaje prokurator.

Czy wszyscy skazani muszą poddać się testom DNA?

Przepisy ustawy mają zastosowanie:
• wobec osób skazanych za przestępstwo, w przypadku którego dopuszczalne jest stosowanie tymczasowego aresztowania,
• wobec osób, które 1 maja 2010 r. nie zostały jeszcze skazane lub zostały już skazane, ale nie odbyły jeszcze kary.
Ustawa dotyczy zarówno osób dorosłych, jak i nieletnich. Czy materiał DNA jest pobierany tylko raz w życiu? Materiał genetyczny pobierany jest kolejny raz, jeśli profil DNA został usunięty z bazy danych DNA na przykład w związku z uniewinnieniem.

Rodzaj przestępstwa

Nie każdy, kto został skazany za przestępstwo, w przypadku którego dopuszczalne jest stosowanie tymczasowego aresztowania, musi poddać się badaniu DNA. Kwestię tę precyzuje artykuł 67 holenderskiego kodeksu postępowania karnego. Testowi DNA muszą poddać się m.in. osoby skazane za przestępstwo, za które prawo przewiduje karę co najmniej czterech lat pozbawienia wolności. Ustawa ma również zastosowanie do wielu innych przestępstw, zagrożonych krótszą karą pozbawienia wolności, takich jak proste znęcanie się. Podczas ustalania obowiązku poddania się badaniom DNA uwzględnia się karę za przestępstwo określoną w ustawie oraz karę, którą orzekł sąd.

Rodzaj kary lub nałożonego środka zapobiegawczego

Obowiązek przeprowadzenia badań DNA dotyczy osób, wobec których została orzeczona kara:
• (warunkowego) pozbawienia wolności lub środek taki jak oddelegowanie,
• (warunkowej) służby społecznej,
• (warunkowego) umieszczenia w instytucji dla przestępców systematycznych (ISD),
• (warunkowego) umieszczenia w szpitalu psychiatrycznym (PPZ),
• (warunkowego) umieszczenia w zakładzie dla nieletnich (PIJ).
Przepisy nie mają zastosowania do osób, które otrzymały wyłącznie karę finansową.

Badania DNA a termin skazania

Testom muszą poddać się osoby skazane po 1 maja 2010 r. za przestępstwo, w przypadku którego dopuszczalne jest stosowanie tymczasowego aresztowania, a także osoby, które 1 maja 2010 r. nie były jeszcze skazane lub zostały już skazane, ale nie odbyły jeszcze kary.

Gdzie pobierane są próbki DNA?

Pobieranie próbek DNA odbywa się po wydaniu przez prokuratora nakazu. W chwili otrzymania tego nakazu osoba skazana może przebywać w areszcie lub jeszcze na wolności. Skazani, którzy nie przebywają w areszcie, muszą zgłosić się na komisariat policji. W otrzymanym zawiadomieniu podana jest data oraz godzina stawienia i adres posterunku policji. Próbki DNA pobiera funkcjonariusz dochodzeniowy, specjalnie w tym celu przeszkolony.
Co w przypadku, gdy nie stawisz się na wezwanie? Prokurator wyda nakaz aresztowania. Oznacza to, że możesz być zatrzymany w dowolnym momencie np. podczas kontroli ruchu lub kontroli paszportowej na lotnisku. Zostaniesz przewieziony na komisariat, gdzie pobrany zostanie materiał z błony śluzowej policzka. Nie unikniesz więc pobrania materiału, nawet jeśli nie stawisz się na wezwanie.
Przebywasz już w areszcie? Tam odbędzie się pobranie DNA. Dokonuje tego pracownik zakładu, który został odpowiednio przeszkolony.

Pomożemy przy Twoim przesłuchaniu!

Jak długo przechowywane są dane?

Holenderski Instytut Sądowy (NFI) zajmuje się ustalaniem profilu genetycznego z pobranego materiału. Odpowiada również za przechowywanie profilu genetycznego w bazie danych DNA - pilnuje, aby materiał nie został zniszczony, a profil usunięty z bazy danych DNA.
Zniszczenie ma miejsce tylko wtedy, gdy prokurator wyda takie instrukcje lub jeśli upłynie ustawowy okres przechowywania. Czas przechowywania profilu i materiału DNA zależy od rodzaju popełnionego przestępstwa. Jeżeli za przestępstwo prawo przewiduje maksymalną karę co najmniej sześciu lat, dane będą przechowywane przez trzydzieści lat. W przypadku mniej poważnych przestępstw (z maksymalnym wyrokiem krótszym niż sześć lat) materiał i profil DNA nie mogą być przechowywane dłużej niż przez dwadzieścia lat.

Pobieranie próbek DNA

Pobranie materiału DNA jest prostą, bezbolesną i krótką czynnością. Wszystko, co musisz zrobić, to otworzyć usta. Pobieranie śluzu policzkowego wykonuje specjalnie przeszkolony oficer śledczy, pracownik aresztu, lekarz lub pielęgniarka. Szoruje kilka razy bawełnianym wacikiem lub miękkimi szczotkami po wewnętrznej stronie policzka. Pobierana jest w ten sposób wystarczająca ilość śluzu do badania. Sam test DNA odbywa się w laboratorium Holenderskiego Instytutu Sądowego.

Odciski palców

Materiał genetyczny jest zbierany dopiero po ustaleniu Twojej tożsamości i pobraniu odcisków palców. Musisz współpracować w tym zakresie z organami.

Sprzeciw wobec pobrania odcisków palców i materiału DNA

Nie możesz sprzeciwić się wobec pobierania odcisków palców i materiału genetycznego, a testy zostaną wykonane niezależnie od tego, czy przebywasz w areszcie, czy na wolności. Możesz jednak sprzeciwić się włączeniu Twojego profilu genetycznego do bazy danych DNA. Sprzeciw musisz złożyć w terminie dwóch tygodni, licząc od dnia zabrania próbki do rejestru sądowego, w sądzie, w którym zostałeś skazany.
Twój prawnik pomoże Ci przygotować i złożyć sprzeciw. Jeśli sąd uzna Twój sprzeciw, materiał DNA zostanie zniszczony. Jeśli jednak nie zgodzi się z Tobą („zarzut bezzasadny”), zostanie utworzony profil genetyczny w bazie danych DNA. Od decyzji sądu nie można się odwołać.

Badania DNA a złożona apelacja

Nakaz pobrania materiału DNA po skazaniu wydawany jest stosunkowo szybko. Nie ma znaczenia, czy składasz apelację od wyroku. Po wydaniu nakazu musisz przekazać DNA. Natomiast w sytuacji, gdy po rozpatrzeniu apelacji sąd wyda wyrok uniewinniający, materiał genetyczny i profil DNA zostaną zniszczone.